MAŁOPOLSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO
z siedzibą w Karniowicach

Tatrzańsko-Beskidzka Spółdzielnia Producentów „Gazdowie” to jedna z pierwszych grup produkcyjnych w Polsce. Powstała w Leśnicy w 2007 r. Tworzą ja górale z Podhala, Spisza  i Orawy, a także Beskidu Żywieckiego, Śląskiego i Sądeckiego, którzy hodują owce. Za główny cel obrali sobie zachowanie tradycyjnych gospodarstw rolnych w Karpatach.

Założyli ją wspólnie dwaj bacowie – Kazimierz Furczoń i Piotr Kohut.

Hodowcy potrzebowali pomocy w sprzedaży swoich produktów, promocji, w zdobywaniu unijnych środków, żeby przetrwać na niełatwym po 1989 r. rynku i po wejściu Polski do Unii Europejskiej – tak tłumaczy powody stworzenia spółdzielni Kazimierz Furczoń, który od początku jest jej prezesem. Liczba hodowców owiec maleje z każdym rokiem, zostają najczęściej tylko pasjonaci. Przez lata zysk czerpali przede wszystkim ze sprzedaży skór i wełny. Dziś kożuchy szyje się z zachodnich, delikatniejszych skór. Pod koniec lat 80-tych za kilogram wełny można było kupić 30 oscypków, dziś potrzeba 30 kg wełny na jednego oscypka.

Jedną  z szans  przetrwania na niełatwym rynku jest sprzedaż produktów regionalnych – bundzu, bryndzy, redykołek, gołek, oscypków. Dzięki staraniom spółdzielni bryndza była pierwszym produktem regionalnym zarejestrowanym w Unii Europejskiej.

Sam Kazimierz Furczoń był pierwszym w Polsce bacą, który po spełnieniu wszystkich wymogów unijnych otrzymał certyfikat upoważniający go do legalnego handlu swoimi produktami owczymi.

Dziś spółdzielnia „Gazdowie” zrzesza 14 członków – baców, którzy latem wypasają owce tradycyjnie na bacówkach i wytwarzają tradycyjne owcze produkty regionalne, a poza sezonem wracają do domów i wytwarzają krowie produkty. Razem sprzedają swoje produkty, promują się na targach nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach Unii Europejskiej. Są obecni na różnych imprezach regionalnych. Władze spółdzielni są też partnerem podczas rozmów w ministerstwie rolnictwa, gdzie reprezentują środowisko owczarskie. Ich produkty mają wspólne logo i opakowania. Są rozpoznawalne i cenione. Spółdzielnia dba, by produkty, które firmuje, wytwarzane były według starych, sprawdzonych receptur, z zastosowaniem reżimu technologicznego na każdym etapie produkcji, bez zastosowania jakichkolwiek polepszaczy czy środków konserwujących.

Choć spółdzielnia zrzesza tylko 14 hodowców, pomaga ok. 200 owczarzom – w promocji produktów, sprzedaży, doradza i organizuje wiosenny skup jagniąt, które trafiają na włoskie stoły w okresie Wielkanocy.

Spółdzielnia posiada imponujący park maszynowy, na który nie mógłby sobie pozwolić żaden indywidualny hodowca – ciągniki, samochody dostawcze – chłodziarki, balowarki do sianokiszonek.

Dzięki olbrzymiej chłodni smakosze owczej bryndzy mogą ten pyszny ser jeść nie tylko w sezonie, ale przez cały rok.

Spółdzielnia jest też współorganizatorem corocznego Festynu Bacowskiego w Groniu – Leśnicy i Święta Bacowskiego w Ludźmierzu. Organizuje  mistrzostwa w strzyżeniu owiec sposobem tradycyjnym. Konkurs odbywał się w ramach Festynu Bacowskiego, a od 3 lat organizowany jest w Nawojowej w trakcie Międzynarodowej Wystawy Rolniczej AGROPROMOCJA.

Jednym z głównych zadań, jakie wyznaczyła sobie spółdzielnia jest promocja jagnięciny- nawiązano współpracę ze znanymi kucharzami – Robertem Makłowiczem i Pascalem, którzy promują potrawy z tego wykwintnego mięsa w swoich programach telewizyjnych.

W  2011 r. członkowie spółdzielni zorganizowali wypas na Błoniach w Krakowie pokazując, że owca to także świetna naturalna kosiarka.

W latach 2012–2015 uczestniczyli w finansowanym przez Szwajcarię projekcie „Karpaty Łączą”, którego celem była „ochrona i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej i krajobrazowej polskich Karpat”.

O tym, że dbają o markę swoich produktów świadczą liczne nagrody i wyróżnienia, a m.in.:

- III Europejskie Targi Produktów Regionalnych w Zakopanem – I miejsce (potrawy i produkty posiadające certyfikat UE),

- Międzynarodowe Targi w Poznaniu – medal „Smaki Regionów” (za bundz w 2014 r., za oscypek w 2015r., za jagnięcinę w 2016 r.),

- Targi Produktów Tradycyjnych i Ekologicznych „Regionalia” 2016 – Złoty Medal (za bundz w kat. Skarby Natury),

- Tytuł „Wiarygodny Lider Biznesu” – 2015 r. (przyznany przez Cech Rzemiosł Różnych w Katowicach.

Do tego dołożyć należy wiele nagród indywidualnych, które otrzymał prezes spółdzielni – Kazimierz Furczoń:

- Złoty Krzyż Zasługi  przyznany przez prezydenta RP,

- Odznakę Honorową „Zasłużony dla Rolnictwa” – od ministra  rolnictwa,

- Tytuł „Rolnik – Farmer Roku 2011” przyznany przez ministra rolnictwa

- Marka Tatrzańska – przyznana przez starostę tatrzańskiego,

- „Perła” w konkursie „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów” wręczaną  podczas Międzynarodowych Targów Polagra w Poznaniu aż 4-krotnie – za bryndze podhalańską, bundz, redykołkę i jagnięcinę.

Z producentami zrzeszonymi w spółdzielni spotkamy się zapewne podczas kolejnych Mistrzostw w Strzyżeniu Owiec Sposobem Tradycyjnym w Nawojowej w trakcie Agropromocji 2017 – 9 i 10 września.

Z okazji 10-lecia życzymy dalszych sukcesów i bardzo potrzebnej w tej ciężkiej pracy wytrwałości!

Kmak Lucyna